مراقبت از بیمار سکته مغزی چگونه است؟

مراقبت از بیماران سکته مغزی به توجه و مراقبت ویژه نیاز دارد. در زیر چند راهنمایی برای مراقبت از بیماران سکته مغزی آورده شده است:

• فوراً به پزشک مراجعه کنید: در صورت بروز علائم سکته مغزی، باید بلافاصله تماس با پزشک یا خدمات اورژانسی محلی بگیرید. زمان درمان سریع می‌تواند برای بهبود بیماری و حفظ عملکرد مغزی بسیار مهم باشد.
• اطمینان حاصل کنید که بیمار در مکان ایمن قرار دارد: حین انتظار برای ورود پزشک یا خدمات اورژانسی، از اطمینان حاصل کنید که بیمار در مکانی ایمن و راحت قرار دارد. از حرکات بیمار محدودیت بدهید و از افتادن یا آسیب دیدن بیشتر جلوگیری کنید.
• حفظ عملکرد تنفسی: اگر بیمار دچار مشکل در تنفس است، مطمئن شوید که مسیر هوایی آزاد است. در صورت لزوم، به بیمار کمک کنید تا تنفس عمیق بکشد.
• حفظ فشار خون: در صورت داشتن دستگاه اندازه‌گیری فشار خون، فشار خون بیمار را اندازه بگیرید و به پزشک اطلاع دهید. اگر فشار خون بیمار بالا است، ممکن است نیاز به داروی کاهش فشار خون داشته باشد.
• حفظ آرامش و استراحت: بیماران سکته مغزی باید در حالت استراحت قرار بگیرند. آنها باید از تنش‌ها و استرس‌های فیزیکی و عاطفی محافظت شوند.
• مراقبت از تغذیه: بیماران سکته مغزی نیاز به تغذیه مناسب دارند. مطمئن شوید که بیمار میل و توانایی برای خوردن دارد. در صورت نیاز، از کمک خوراکی‌ها یا تغذیه تزریقی استفاده کنید.
• مراقبت از ترومبوز: برخی بیماران سکته مغزی ممکن است دچار تشکیل لخته خونی شوند. در این صورت، باید توصیه‌های پزشک را در مورد مصرف داروها یا انجام روش‌های جلوگیری از تشکیل لخته خونی (مانند مصرف آنتی‌پلاکت‌ها) رعایت کنید.
• حرکت و فعالیت بدنی: بعد از استراحت کافی، بیمار می‌تواند به طور تدریجی به فعالیت بدنی برگردد. اما قبل از هرگونه برنامه ورزشی، حتماً با پزشک مشورت کنید.
• پیگیری درمان: بیماران سکته مغزی نیاز به پیگیری مداوم و درمان منظم دارند. حضور در مراجعات پزشکی، مصرف داروها به موقع و انجام آزمایشات و تست‌های مورد نیاز، برای بهبود بیماری و کاهش خطر تکرار سکته مغزی بسیار مهم است.
• حمایت روانی و اجتماعی: بیماران سکته مغزی ممکن است نیاز به حمایت روانی و اجتماعی داشته باشند. به آنها کمک کنید تا با تغییراتی که در زندگیشان رخ می‌دهد، سازگاری پیدا کنند. همچنین، حمایت خانواده و ارتباط مستمر با دوستان و عزیزان نیز برای بهبود روحی و روانی بیماران مهم است.

در هر صورت، توصیه می‌شود حرکات یا تلاش زیاد نکنید. مصرف الکل و سیگار را به حداقل برسانید و دستورات پزشک را در مورد داروها و رژیم غذایی رعایت کنید.

• پیگیری شاخص‌های حیاتی: مانیتورینگ مداوم شاخص‌های حیاتی مانند ضربان قلب، فشار خون، تنفس و سطح اکسیژن خون بسیار اهمیت دارد. در صورت تغییرات قابل توجه در این شاخص‌ها، به پزشک اطلاع دهید.
• توجه به ایمنی: بیماران سکته مغزی ممکن است مشکلات تعادل و قدرت عضلات را تجربه کنند. اطمینان حاصل کنید که محیط پیرامون بیمار ایمن است و از وسایل کمکی مانند پشتیبانی و کمک‌های راهرو استفاده کنید.
• توجه به آسیب‌های پوستی: برخی بیماران سکته مغزی ممکن است به دلیل بی‌حرکتی و فشار طولانی مدت بر روی بخش‌های بدن، زخم‌های بستری یا زخم فشاری بینابین داشته باشند. پوست بیمار را مرتب بررسی کنید و در صورت لزوم، تغییربندی و مراقبت مناسب را انجام دهید.
• تمرینات توانبخشی: پس از استحکام بدنی و پایداری بیمار، برنامه تمرینات توانبخشی را با کمک یک متخصص فیزیوتراپیست طراحی کنید. این تمرینات شامل تمرینات حرکتی، تمرینات استحکام و تعادل می‌شوند که بهبود عملکرد بدنی بیمار را تسریع می‌کنند.
• آموزش به خانواده: آموزش به خانواده و مراقبان نقش مهمی در مراقبت از بیمار سکته مغزی دارد. حتماً خانواده و مراقبان باید آموزش‌های لازم را دریافت کنند تا بتوانند به درستی مراقبت کنند. این آموزش‌ها ممکن است شامل تشخیص علائم ناگهانی سکته مغزی، ارائه کمک اولیه اضطراری، روش‌های حرکت و جابجایی صحیح بیمار و مدیریت داروها باشد.
• پیشگیری از سکته مغزی: از آنجا که بیماران سابقه سکته مغزی داشته‌اند، مهم است که برای پیشگیری از تکرار سکته مغزی توصیه‌های پزشک را رعایت کنند. این شامل مصرف داروها به موقع، انجام تمرینات ورزشی منظم، کنترل فشار خون، کاهش میزان کلسترول خون و تغذیه سالم است.
• حفظ بهداشت روانی: بیماران سکته مغزی ممکن است با مشکلات روانی مانند افسردگی، اضطراب یا افزایش استرس روبرو شوند. حمایت روانی و مراجعه به متخصصین روان‌شناسی و روان‌پزشکی می‌تواند بهبود روحی و روانی آنها را تسهیل کند.
• بررسی وضعیت قلبی: بیماران سکته مغزی باید دوره‌های منظم برای بررسی وضعیت قلبی خود داشته باشند. این شامل انجام آزمایشات قلبی مانند الکتروکاردیوگرافی (ECG)، آزمایش استرس و اکوکاردیوگرافی می‌شود.
• حضور در گروه‌های پشتیبانی: برای بیماران سکته مغزی و خانواده‌های آنها، حضور در گروه‌های پشتیبانی می‌تواند بسیار مفید باشد.  توصیه می‌شود که در گروه‌های پشتیبانی شرکت کنند تا با دیگرانی که تجربه‌ی مشابهی داشته‌اند، ارتباط برقرار کنند و از تجارب و مشاوره آنها بهره‌برده شوند. این گروه‌ها ممکن است تشکیل شده از بیماران سابقه سکته مغزی و خانواده‌هایشان، فردیتراپیست‌ها، مشاوران تغذیه و سایر متخصصان بهداشتی و پزشکی باشند.
• نظارت بر مصرف داروها: بیماران سکته مغزی ممکن است نیاز به مصرف داروهای مختلف داشته باشند. اهمیت دارد که داروها را به‌دقت و به‌طور منظم مصرف کنند و همچنین از تداخلات دارویی با داروهای دیگر یا مکمل‌ها آگاه باشند. پزشکان و داروسازان باید نظارت مستمر بر مصرف داروهای بیمار را داشته باشند.
• آموزش امدادگری: اعضای خانواده و مراقبان بیماران سکته مغزی باید آموزش‌های امدادگری را دریافت کنند. این شامل تشخیص سریع علائم سکته مغزی، تمرینات ریه‌ای، تکنیک‌های کمک به تنفس و تدارکات اضطراری می‌شود.

مراقبت از بیماران سکته مغزی یک فرایند چند جانبه و همکاری بین پزشکان، خانواده و تیم مراقبتی است. در همه مراحل، مطمئن شوید که اطلاعات جدیدی که ممکن است پزشکان یا تیم درمانی ارائه می‌دهند را درک و اجرا کنید. همچنین، مراقبت و حمایت از بیمار را به طور مداوم ادامه دهید و پس از ترخیص از بیمارستان، نیاز است که مراقبت و پیگیری از بیمار ادامه یابد. در ادامه، توصیه‌های دیگری را برای مراقبت پس از ترخیص از بیمارستان ارائه می‌دهم:

• پیگیری درمانی: پیگیری و تمام کردن درمان توصیه شده توسط پزشک بسیار مهم است. رعایت زمانبندی مصرف داروها، انجام آزمایشات پیگیری و مراجعات مرتب به پزشک و سایر تخصصی‌های مربوطه از جمله فیزیوتراپیست، گفتاردرمانیست و ادامه توصیه‌های آنها ضروری است.
• تغییرات در سبک زندگی: تغییرات در سبک زندگی می‌تواند بهبود و پیشگیری از سکته مغزی را تسهیل کند. این شامل مصرف یک رژیم غذایی سالم، کنترل وزن، ترک سیگار و مدیریت استرس است. همچنین، ممکن است نیاز به تغییرات در فعالیت و ورزش داشته باشید، اما این باید با راهنمایی پزشکتان صورت گیرد.
• نظم خواب و استراحت: حفظ نظم در خواب و استراحت برای بهبود عملکرد مغز و جسم بسیار مهم است. بیمار باید سعی کند به طور منظم خوابیده و استراحت کند و با پزشک خود در مورد نیاز به خواب در طول روز صحبت کند.
• مدیریت فشار خون و دیابت: اگر بیمار دچار فشار خون بالا یا دیابت است، باید با دقت داروها را مصرف کند و همچنین مطمئن شود که پزشک به‌روز بودن درمان این بیماری‌ها را پیگیری می‌کند.
• مراقبت از قلب: بیمار باید توصیه‌های پزشک درباره مراقبت از قلب را رعایت کند. این شامل مصرف داروهای مرتبط با قلب، رعایت رژیم غذایی مناسب برای قلب، کنترل وزن، و انجام فعالیت‌های ورزشی منظم است.
• مراقبت از روانی: بیماران سکته مغزی ممکن است با مشکلات روانی روبرو شوند. حمایت روانی، مشاوره و در صورت لزوم، درمان روان‌شناختی یا داروهای مرتبط با روانی می‌تواند بهبود روانی و افزایش کیفیت زندگی آنها را تسهیل کند.
• تغذیه مناسب: رژیم غذایی سالم و مناسب برای بیمار سکته مغزی بسیار اهمیت دارد. مطمئن شوید که بیمار از مواد غذایی با کمترین مقدار چربی اشباع شده، غنی از میوه‌ها و سبزیجات، مواد غذایی حاوی فیبر، آهن و ویتامین‌های مورد نیاز استفاده می‌کند.
• ادامه تمرینات توانبخشی: پس از ترخیص از بیمارستان، تمرینات توانبخشی را باید به طور منظم ادامه دهید. همکاری با فیزیوتراپیست و اجرای تمرینات حرکتی و تعادلی مشخص شده توسط آنان می‌تواند بهبود عملکرد بیمار را تسریع کند.
• نگهداری از اطلاعات پزشکی: بیمار باید اطلاعات پزشکی خود را به‌طور کامل نگهداری کند. این شامل گزارش‌های بیمارستان، نتایج آزمایشات، لیست داروها، توصیه‌های پزشکان و تمامی اطلاعاتی است.
• مراقبت از امنیت: در منزل، محیط را برای بیمار امن کنید. از حذف عوامل خطرناک مانند فرش‌های لغزنده، قاب‌ها یا مبلمانی که ممکن است بیمار را بیوفتاند، اطمینان حاصل کنید. همچنین، ممکن است نیاز به استفاده از وسایل کمکی مانند استفاده از عصا یا صندلی توالت داشته باشید.
• روابط اجتماعی و حمایت: بیماران سکته مغزی نیاز به حمایت روانی و اجتماعی دارند. تشکیل شبکه‌های حمایتی مانند خانواده، دوستان و گروه‌های پشتیبانی می‌تواند بهبود روحی و افزایش کیفیت زندگی آنها را تسهیل کند.
• اطلاعات اضافی: همیشه با پزشک خود در ارتباط باشید و سوالات و نگرانی‌های خود را مطرح کنید. اگر اطلاعات یا توصیه‌های جدیدی درباره مراقبت از بیمار سکته مغزی دریافت می‌کنید، به طور فعال به آن عمل کنید و برای بیمار خود آموزش‌ها و توصیه‌های لازم را به اشتراک بگذارید.

مراقبت از بیمار سکته مغزی نیازمند هماهنگی و تلاش مشترک پزشکان، تیم مراقبتی، خانواده و بیمار است. این نکات برای مراقبت در منزل و پیشگیری از تکرار سکته مغزی بسیار مهم است. به یاد داشته باشید که هر بیمار سکته مغزی ممکن است نیازهای خاص خود را داشته باشد، بنابراین مهم است که مشورت با پزشک شخصی خود را از دست ندهید و راهنمایی‌های وی را دنبال کنید.